23 Temmuz 2011 Cumartesi

ÇİLLEHANE
Gelibolu’nun Feneraltı Mevkiinde dik bir kayanın altında bulunan oyuk, küçük bir oda haline getirilmiştir. Yazıcızade Mehmet Efendi ünlü Muhammediye isimli eserini yedi yıl burada inzivaya çekilerek yazmıştır. Günümüzde bu oyukta bir seccade ile abdest almak için ibrik bulunmaktadır.
Bu oyuğun önüne sonraki dönemlerde yuvarlak kemerli kaba yontma taştan bir giriş eklenmiştir. Gelibolu'nun en önemli ziyaretlerinden biri olarak bilinen çilehanenin bazı kaynaklardan öğrenilen bilgilere göre, Yazıcızade Mehmet Efendi Ankara'da doğup Gelibolu'da yaşadığıdır.
Gelibolu'ya nereden geldiği bilinmeyen Yazıcızade kardeşler ve babaları yazıcı Salih Efendi, ömürleri boyunca Gelibolu'da kalmışlardır.Gelibolu'ya yerleşmesinin bir nedeni Gelibolu'da bulunan vezir Mahmut Paşa'ya duyduğu derin sevgi ve saygıdır. Yazıcızade Mehmet Efendinin mezarı Hamzakoya giden Keşan Caddesi üzerinde, kendi adıyla anılan Yazıcızade mezarlığının içinde ve mescidin bitişiğindedir. Kardeşi Ahmeti Bican'ın mezarı ise elli metre kadar aşağıda ve iki cadde arasındaki ağaçlık içinde ve yazıcızade çeşmesinin üzerindedir. Babaları Devlet hizmetinde çalışan, bilgili, katip olarak çalışmış, lakapları babalarından gelmektedir. İlk hocaları babalarıdır. Ancak Yazıcızade kardeşlerin yetişmesinde Hacı Bayram-ı Veli Hazretlerinin payı büyüktür. Mehmet ve Ahmeti Bican Ankara'ya giderek Hacı Bayram-ı Veli'nin öğrencisi olurlar. Mehmet efendi, Muhammediye ve diger eserlerinde şeyhinden hep saygı ile bahseder.
"Cihanın kutbu mahı Hacı Bayram Cıhanın Şeyhi Şahı Hacı Bayram" Der. Yazıcı Mehmet efendi, 1451 yılında 2.Murat'ın kendisine Türkçe eserler yazması için emir verdiği sıralarda Gelibolu'da ölür. Yazıcızade Mehmet efendi, "MUHAMMEDİYE" adlı eserinden önce arapça olarak "Megaribü-üzzaman" ve Serhür-i Füsüsü-Hiken" adında iki eser yazmıştır. Muhammediye adlı ünlü eserini 1449 yılında tamamlamıştır. Bu ünlü eserini bugünde ziyaretgah olarak kullanılan ÇİLEHANEDE yedi yılda yazdığı kaydedilir.
Yazıcızade Mehmet Efendi'nin el yazması asıl nüshası olan bu kitap 1449 yılında Gelibolu'da yazılmış olup, 326+4 sahife 25.4x16.1 cm. boyutlarında kahverengi meşin ciltlidir. Kitabın 242 b ve 323 b sahifelerinin bir kısmının yanık olduğu görülmektedir. Bu yanıkların Yazıcızade Mehmet efendinin Allah ve Resulallah aşkına çektiği bir "AH" ile bu sahifelerin yandığı söylenir.Kitabın 121. Sahifesinin daha da yanık olduğu görülmektedir. Bu sahifede "Kaside-i Hazertünnebi" kayıtlıdır. Kitab-ı Muhammediye bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşiv ve Neşriyat Müdürlüğünde bulunmaktadır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Gelibolu'nun stratejik durumu bahane edilerek Vakıflar Genel Müdürlüğünce. Gelibolu'da Yazıcızade Mehmet Efendinin türbe ve mescidinde bir abanoz kutu içersinde saklanmakta bulunan bu değerli el yazması kitap yerinden alınarak Ankara'ya götürülmüştür. Gelibolu'da binlerce kişi tarafından ziyaret edilen mezarı, gelen ziyaretciler bu kitabıda görmek istemektedirler, bunca ziyaretci gözardı edilerekAnkara'ya götürülen bu eserin baş tarafına "mu'tad haricinde menzilinden (Gelibolu) çıkarılmasın" diye yazmıştır Yazıcızade Mehmet efendi. Bu değğerli insan kitabının baş sahifesine yazarak katabının türbesinde ziyaretciler tarafından görülmesini istemiştir.