1 Kasım 2009 Pazar


HEH, HEH; TURNAM AYLAAANNNNN

Kuzey Afganistan'da yaşayan Türkmen çocuklarının bahar ayı ilk günlerinde güzel bir gelenekleri vardır. Bunlardan en belirgin örneği, gök yüzündeki kuşlarla sağlanan sevgi bağı.
Özellikle Türksitan'da bölgesinde yaşayan çocukların severek yaptıkları seslenişleri, göçmen kuşların da buna cevap vermesi ayrı bir renk katar.
Bölgeden geçen göçmen kuşlarını gören çocuklar, dört bir tarafıntan aynı söz ve ritimle kuşlara seslenirler.
İlk baharın gelişi ve en güzel belirtisi olan bu seslenişlerin sözleri de çok ilginçtir. Sadece iki mısradan oluşan ve çocukların bağırışmasını duyan Turna, veya Kazlardan oluşan göçmen kuş sürüleri, yerde duydukları çocukların

Heh heh Turnam aylan,
Aylansan Şal Yağlık bereyin.
Heh heh Turnam aylan,
Aylansan Şal Yağlık bereyin.


sözlerine cevaben bir tur atarlar.
Çocuklarda, göçmen kuşların bu yaptıkları turu görünce, çıkarmış oldukları manili sözlerin dinlendiğini ve kuşların buna karşı tepki vermesinden çok mutlu olurlar.
Gerçi kuşlar gittikleri istikamete tekrar döner ve yollarına devam ederler. Ancak çocuklar, göçmen kuşların yönlerini değiştirerek oldukları yerde bir tur atmasını sağlamalarının büyük bir keyfini yaşarlar.

Osman Mahdum




İLERDEN AY'İ GELYER

İlerden Ay'i gelyer.
Dünyanın mali gelyer.
Çıkma Aycan öyünden,
Gapbarberdi gelyer.

Gappar berdi yaşında,
Yaşıl galpak başında.
Dervezenin duşunda.
Ağöy tutsak gümmürder.
İçinde gıyzlar şannırdar.
Şannardık obam Oğulhacat,
Oğulhacadın bahasi, altmış işşet mün köşek.
Yaramaz gıyzin bahasi köprüden yıkılan kör eşek.

Çocuklar arasında geceleri söylenin bu manide de, Ay'a karşı gösterilen bir saygının ifadesidir.

Hiç yorum yok: